OOSTERHOUT – Op zondag 22 november 2015 nemen onze in Brabant geboren en getogen leden Daniel en Mark jullie mee naar het oergezellige Brabantse land (Het leven is goed in het Brabantse land….)
Waar begint en eindigt de rit?
Jullie zijn welkom tussen 12.00 en 12.30 uur in Gasterij De Seterse Hoeve, Vijf Eikenweg 56, 4903 RK Oosterhout. Deze landelijk gelegen gasterij beschikt over een ruime parkeergelegenheid. We eindigen de dag ook hier tegen 17.00 uur. Voor wie vooraf reserveert is er om 18.00 een driegangendiner voor € 25 p.p. (keuze uit vis, vlees of vegetarisch; prijs is exclusief drankjes).
De rit
Met de Seterse Hoeve als begin – en als startpunt beginnen we met een mooie, gevarieerde rit door het mooie Brabantse land. Dorpjes die we aandoen zijn onder meer ’s Gravenmoer, Waspik, Geertruidenberg, Drimmelen en Terheijden. Vanzelfsprekend is er ook over de andere dopjes wat te vertellen, maar we beperken ons even hier tot ‘s Gravenmoer.
De naam van het dorp is afgeleid van moer, een veengebied dat in dit geval eigendom was van de graaf van Holland.
’s Gravenmoer wordt voor het eerst vermeld in 1293. Het is ontstaan als veenkolonie en hoorde oorspronkelijk bij het Graafschap Holland dat een gedeelte van het gebied ten zuiden van de rivier de Maas in bezit had. In het bewuste jaar gaf graaf Floris V vijftien hoeven wilderten in den Groten Ham aan Steven van Waalwijk. In 1326 sprak men van vijftien hoeven venes, legghende in Sgraven moer. Samen met Roosendaal wordt ’s Gravenmoer genoemd als oudste veenkolonie van Nederland. Er lag een turfvaart, die echter in de loop van de 15e eeuw verzandde, waarna in de 16e eeuw de ’s Gravenmoerse Vaart werd gegraven. Van het begin af aan was ’s Gravenmoer een schippersplaats, waar gehandeld werd in turf, stro en rijshout. Uiteindelijk kwam aan de turfwinning en later ook aan de scheepvaart een einde. In 1950 werd de haven gedempt.
In 1421 werd het dorp tijdens de Sint-Elisabethsvloed zwaar getroffen. In de zestiende eeuw kwam het dorp via de contacten die de schippers hadden, in aanraking met de Reformatie en werd het gewonnen voor de “nije leer”. In 1610 werd een predikant aangesteld. De eeuwen daarna bleef ’s Gravenmoer een protestantse enclave in een rooms-katholieke streek.
Gedurende de Tachtigjarige Oorlog probeerde het dorp aansluiting te vinden bij Brabant, maar het werd in 1734 bij Holland gevoegd. In 1814, na de Franse tijd, werd het dorp definitief bij de nieuw gevormde provincie Noord-Brabant gevoegd. Tot 1997 vormde ’s Gravenmoer een zelfstandige gemeente, waarna het bij Dongen werd gevoegd.
