GCCC toertocht De Krimpenerwaard
Onze leden At en Ron nodigen de GCCC-leden van harte uit om je youngtimer/klassieker voor de tweede keer dit jaar uit het vet te halen om een plekje te vinden in het Groene Hart tussen de Hollandsche IJssel, Vlist en Lek en wel op 19 april aanstaande. De Krimpenerwaard kenmerkt zich door oude en schilderachtige dorpen en dorpjes , dito boerderijen, poldergebieden, eendenkooien, watertorens, molens en is rijk aan flora en fauna. Sommige wegen zijn smal, er zijn passeerhavens.
Wacht vooral niet te lang en schrijf je in voor deze mooie, inmiddels tweede rit van dit seizoen, dat net is geopend. Trek je ongeduldige klassieker uit de stalling of onder het zeil vandaan en geef ook je geschorste model een kans om de platte kanten van zijn banden te slijten door hem via het losse digitale aanmeldformulier aan te melden voor de evenementenregeling in de buurt van onze kaasstad Gouda. Doe mee en geniet van het mooie, afwisselende en meanderende rivierenlandschap. Een van de landschappen waardoor Nederland zo geliefd en beroemd is in het buitenland. Rijd met je klassieker over bochtige weggetjes en kleine straatjes waar je normaal gesproken nooit komt en bezie Nederland weer eens door de ogen van een (berm)toerist.
Wij hebben er zin in, jullie ook?
De rendez-vous
Jullie zijn welkom tussen 11.30 en 12.00 uur in Brasserie IJsselweide, Sluisdijk 15, 2809 NA Gouda. Deze Brasserie maakt onderdeel uit van golfbaan IJsselweide (www.golfbaan-ijsselweide.nl) en beschikt over een ruim eigen parkeerterrein. Binnen staat de koffie, thee en fris met de bekende Goudse stroopwafel voor ons klaar. Je moet met je auto vanaf de Sluisdijk het talud naar beneden rijden, brasserie en golfbaan liggen beide aan de dijk. Het is niet steil, elke auto kan dat aan. Het is ook mogelijk voor korte tijd de auto boven te laten, maar dat is geen officiële parkeerplaats.
Hoe kom je er?
Alhoewel bijna iedereen tegenwoordig een GPS in de auto heeft, hebben we toch nog even een routebeschrijving naar het startpunt toegevoegd. Scroll hiervoor naar beneden naar: Routebeschrijving naar het startpunt.
Wij snappen natuurlijk ook wel dat je dan graag buiten met je GCCC-vrienden bijpraat en hun bolides bewondert, maar vergeet je vooral niet op tijd ter plekke in te schrijven. Op die manier kan iedereen op tijd zijn bolide de sporen geven en de mooie omgeving gaan verkennen!
In dit weekend worden ook de Nationale Open Golfdagen (NOG) gehouden. Golfbaan IJsselweide neemt deel aan deze golfdagen. Tijdens de NOG kan je helemaal gratis en vrijblijvend kennis maken met deze sport. Golfbanen stellen zich open voor iedereen die interesse heeft in de golfsport. De NOG geeft je de kans om je eerste golfbal te slaan en meer te weten te komen over golfen. Meer weten? Bezoek de website: www.opengolfdag.nl/wat-zijn-de-open-golfdagen/.
En wat gaan we allemaal zien?
Er is heel wat te vertellen over deze streek vol geschiedenis. We hebben het voor je op een aparte pagina gezet. Scroll hiervoor naar beneden: De Krimpenerwaard.
Als je terugkomt van de rit kun je bij de brasserie als vlees- of viseter genieten van een BBQ “Black Bastard BBQ”. Maar vrees niet: ook aan de vegetariërs onder ons is gedacht.
Kosten en betaling
Deelnemen aan dit evenement bedraagt voor leden € 2.50 en voor introducés € 5.00. Daarbij zijn inbegrepen koffie/thee bij aankomst met iets zoets. Wil je ook genieten van de barbecue, dan kost dat € 23.50. Betalen doe je, zoals je dat inmiddels gewend bent van tevoren. Drankjes zijn voor eigen rekening. De samenstelling van de BBQ (onder voorbehoud) is:
zalmfilet met groene kruiden | saté met pinda- & ketjap-uiensaus | maiskipkarbonades | hamburgers van Ton Dito | livar buikspeklappen | pofaardappeltjes met crème fraîche | maïskolf | range salade | huisgemaakte BBQ saus, chimichurri & aioli | stokbrood & kruidenboter.
Competitie?
Nee, er wordt geen mooiste auto verkozen of mooiste chauffeur; wel kun je, zoals de traditie is, een uitdaging verwachten voor je intellectuele vermogens en opmerkingsvermogen. Tijdens de tocht mogen de deelnemers een vragenlijst (10 vragen) beantwoorden die gaan over de dingen die we onderweg tegenkomen en is er een behendigheidstest (beslist geen snelheidstest of slalommen of iets van dien aard) tegen het einde van de rit, die als knock out kan fungeren.
Ben je al benieuwd?
Gezelschap?
Zoals eveneens gebruikelijk is, zijn introducees welkom, mits ze vooraf zijn aangemeld. Gezelschap in de vorm van kleine trouwe viervoeters mag, mits opgevoed en aangelijnd.
De inschrijving voor deze mooie rit is nu gesloten! Je aanmelding moest uiterlijk op 12 april bij ons binnen zijn.
Routebeschrijving naar het startpunt (Brasserie IJsselweide, Sluisdijk 15, 2809 NA Gouda)
- Komend vanuit Rotterdam (A20)
Neem de afslag Moordrecht (afrit 18). Bovenaan de afrit bij de verkeerslichten rechtsaf. Dan verder rijden richting Bergambacht – Gouda. U komt twee rotondes tegen Op beide rotondes de 1e afslag naar de N207. Na ongeveer 600 meter slaat u rechtsaf (voor de Julianasluizen) de Sluisdijk op. Na ongeveer 300 meter ziet u onderaan de sluisdijk aan uw rechtshand IJsselweide liggen.
- Komend vanuit Utrecht (A12)
Volg de richting A20 richting Rotterdam. Neem op de A20 de afrit richting Moordrecht (afrit 18). Bovenaan de afrit bij de stoplichten links afslaan. Daarna de borden Bergambacht – Gouda volgen. U komt vervolgens twee rotondes tegen. Neem op beide rotondes de 1e afslag naar de N207. Na ongeveer 600 m slaat u rechtsaf (vóór de Julianasluizen) de Sluisdijk op. Na ongeveer 350 meter ziet u onderaan de Sluisdijk aan uw rechterhand IJsselweide liggen.
- Komend vanuit Den Haag (A12)
Verlaat bij Zevenhuizen de A12 en rijd richting Gouda-West, Moordrecht en Waddinxveen. Deze weg richting Gouda-West en Moordrecht blijven volgen tot de borden Gouda/ Moordrecht verschijnen. Hier Gouda blijven volgen en bij de verkeerslichten over de A20 linksaf, richting Maasbracht en Gouda. U komt vervolgens twee rotondes tegen. Neem op beide rotondes de 1e afslag naar de N207. Na ongeveer 600 m slaat u rechtsaf (vóór de Julianasluizen) de Sluisdijk op. Na ongeveer 350 meter ziet u onderaan de Sluisdijk aan uw rechterhand IJsselweide liggen.
De Krimpenerwaard – een gebied vol geschiedenis
De Krimpenerwaard is sinds 1 januari 2015 een nieuwe gemeente in Zuid-Holland. Deze gemeente is een samenvoeging van Nederlek, Ouderkerk, Vlist, Bergambacht en 
Schoonhoven.
Het gebied De Krimpenerwaard ligt in de provincie Zuid-Holland, zo’n beetje binnen de driehoek Gouda, Schoonhoven en Krimpen aan den IJssel. Het maakt deel uit van het Groene Hart van Holland. In de Krimpenerwaard liggen een aantal prachtige poldergebieden, met fraaie namen zoals Schuwacht, Kromme, Geer en Zijde, Schoonouwen, Laag-Bilwijk. De oppervlakte van de Krimpenerwaard is ca. 13.500 hectare.
De polders liggen gemiddeld twee meter onder N.A.P.. Voor de meeste Nederlanders de normaalste zaak van de wereld, maar veel buitenlanders vinden het een vreemd idee……
In de Krimpenerwaard is een aantal oude en schilderachtige dorpen te vinden met vele bezienswaardigheden. Een prima streek om te onthaasten. Welke stadjes en dorpen doen we aan of rijden we voorbij? Gouda, historisch hart in het Groene Hart, start- en eindpunt, Haastrecht, Stolwijk, Vlist, Schoonhoven, Nederlek, Ouderkerk, Bergambacht, Ammerstol, Capelle a/d IJssel, Moordrecht-Gouderak.
De Krimpenerwaard ligt midden in de biblebelt of refoband zoals dat in de volksmond heet. Je zou dus verwachten dat het op de dag des heren er wel rustig zal zijn. Niets in minder waar! Op onze tocht kom je een paar uitspanningen tegen met terrassen die open zijn en jouw bezoek waard, waar je een lekker glas kunt drinken, zelfgemaakte soep eten. En we geven in de routebeschrijving een aantal plaatsen aan waar je lekker kunt picknicken. Bij mooi weer zeker aan te raden. Neem dus een deken mee of stoeltjes en tafeltje en niet te vergeten de koelbox met witte chardonnay en wijnkoeler (wij doen het in stijl!) voor een heerlijk glas koele witte wijn. Rode mag ook.
Over een paar dorpen en stadjes die we aandoen wat meer informatie.
Haastrecht
De historische naam van Haastrecht is Havekesdrecht. De naam komt voor het eerst voor in 1108. Op 9 augustus van dat jaar is in een document sprake van Frederik van Havekesdreht, die in het bezit is van “een huis en 50 morgens lands”. Haastrecht verloor op 1 januari 1985 haar zelfstandigheid en ging deel uitmaken van de gemeente Vlist.
Stolwijk
De eerste vermelding van Stolwijk dateert uit 1320. Al eeuwenlang is Stolwijk vooral beroemd vanwege de daar (en in wijde omgeving) gemaakte kaas.
Stolwijk hield per 1 januari 1985 op te bestaan als zelfstandige gemeente: zij behoorde daarna tot de gemeente Vlist.
In de kern van het dorp is de NH – Kerk het meest markante gebouw. De toren, 45 meter hoog, laatgotisch en flink uit het lood, dateert van 1501. De toren was toen 9 meter hoger dan nu; in 1717 waaide er een deel vanaf. De kerk (gebouwd eind 15e eeuw) brandde af in 1867; oorzaak was brandstichting. Een boze Stolwijker, verontwaardigd doordat de kermis werd afgelast, stak het kleed over de doodsbaar in de kerktoren in brand, waarna de gehele kerk verloren ging en alleen het stenen deel van de toren behouden kon worden. De hitte van die brand deed zelfs de klokken smelten.
De Stolwijkers worden ook brandstichters genoemd, omdat zij ooit zo kwaad waren op de burgemeester, dat zij uit protest de kerk met petroleum overgoten en in brand staken.
Een andere bijnaam is kaasbraaiers (lokale uitspraak: késbraaiers). Braaien is in dit geval afgeleid van breien, waarvan de ei destijds werd uitgesproken als ai. Breien is in dit geval afgeleid van bereiden. Oftewel, kaasbraaiers zijn dus kaasbereiders. Er is nog een andere uitleg van de bijnaam kaasbraaiers. In de streek rond Stolwijk was het namelijk de gewoonte aardappelen met ‘gebraaien’ (gesmolten) kaas te eten. Kaas was vroeger namelijk veel goedkoper dan vlees. Bovendien had men vaak voldoende kaas voorhanden. Als versnapering hield men vroeger wel een stukje kaas aan een vork of spies boven het vuur van de haard. Het ‘braaien’ van kaas is te vergelijken met het huidige racletten, dat met name in Zwitserland erg populair is.
Vlist
De naam Vlist is afkomstig van het veenriviertje, dat de grens vormt tussen de Lopikerwaard en de Krimpenerwaard. Dit riviertje stroomt van Schoonhoven naar Haastrecht, waar het uitmondt in de Hollandsche IJssel. In vroeger tijden gingen beurtschippers met een trekschuit door de Vlist, doorgaans op weg van Schoonhoven, via Polsbroek en Benschop naar Utrecht. Tussen 1886 en 1907 voer op de Vlist een heuse stoomboot!
Tot Vlist behoorde onder meer gehucht Bonrepas, de oudste vermelding ervan dateert uit 1254, zelfde schrijfwijze. Aan het begin van Bonrepas gezien vanaf Schoonhoven staat een fraai gerestaureerde wipmolen uit het jaar 1600 (de Slag bij Nieuwpoort). Deze molen maakte in het verleden deel uit van de Molengang Vlist, een serie windmolens, die ervoor zorgden dat de inwoners van het oostelijk deel van de Krimpenerwaard droge voeten hielden.
Zin in een bakkie?
Op ca. 16 km na vertrek: café-restaurant Vlisterstee aan het riviertje de Vlist. Met terras. Extra ruimte om te parkeren iets verderop rechts van de weg bij nr. 62 rechts Theo van de Kroon.
Iets verderop bij T-splitsing rechtsaf naar Schoonhoven: Café de Vlist eten en drinken (met terras). Van oudsher een pleisterplaats voor natuurliefhebber.
Schoonhoven
Over Schoonhoven valt veel te vertellen. Maar we gaan met flinke stappen door de geschiedenis.
Langs het veenriviertje De Zevender, dat stroomt van de Lopikerwaard naar de Lek, vindt in de twaalfde en dertiende eeuw bebouwing plaats. Waarschijnlijk vormt dit het 
begin van Schoonhoven. In 1247 wordt de naam Schoonhoven voor het eerst vermeld. Rond 1280 heeft Schoonhoven het karakter van een stad. Graaf Jan II van Holland verleent op 21 augustus 1300 aan Schoonhoven vergunning om een omwalling aan te leggen.
Verondersteld wordt dat men in de periode 1304 – 1310 de grachten heeft gegraven. De middelen van bestaan in de veertiende eeuw is met name hennepteelt (in de Waag wordt voornamelijk hennep en vlas gewogen), veeteelt en visserij en scheepvaart. Ook huisvest Schoonhoven een bierbrouwerij en fungeert het als marktplaats voor de omgeving. In 1452 wordt begonnen met de bouw van het stadhuis. In 1518 is er een grote stadsbrand, waarbij onder meer de waag afbrandt. Rond 1560 heeft Schoonhoven (inclusief het buitengebied) zo’n 3000 inwoners.
In 1572 wordt de stad ingenomen door de troepen van Lumey (beroemd aanvoerder van de watergeuzen bij de inname van Den Briel, eveneens in 1572). Deze Lumey -eigenlijk Willem van der Marck, heer van Lumey- was berucht om zijn wreedheden en onder meer verantwoordelijk voor de moord op Gorkumse geestelijken (Gorkumse martelaren). Na een belegering door Spaanse troepen, valt de stad op 24 augustus 1575 weer in Spaanse handen. In 1577 is Schoonhoven weer onder controle van de Staten van Holland.
Schoonhoven is al sinds de middeleeuwen bekend als de Zilverstad. Ook heden ten dage is hier een vakschool voor edelsmeden, juweliers en horlogers gevestigd. Dominant aanwezig aan de haven is het stadhuis, waarvan de eerste steen werd gelegd op 7 april 1452 door slotvoogd Gerijt van Poelgeest. In de zeskantige koepeltoren bevindt zich een carillon met vijftig klokken.
In de zeventiende eeuw zijn er al betrekkelijk veel zilversmeden in Schoonhoven gevestigd; de zilverindustrie zal zich nog geruime tijd uitbreiden. In Schoonhoven wonen in 1860 zo’n 2900 mensen. De economie wordt overheerst door de handel in hennep, kaas en graan. Er zijn dan verder tientallen goud- en zilverfabriekjes, er is een loodwitfabriek (die, naar pas veel later blijkt, de bodem flink vervuilt) er zijn koperslagerijen en blikwerkerijen.
Tussen 1914 en 1942 rijdt tussen Schoonhoven en Gouda een trein. Pas na de Tweede Wereldoorlog breidt Schoonhoven zich verder uit. Anno 2005 heeft Schoonhoven een kleine 12.000 inwoners.
De Schoonhovenaren worden ook klokkendieven genoemd, omdat zij ooit de klokken uit de kerktoren van Bergambacht hebben gestolen
Ammerstol
De geschiedenis van Ammerstol gaat terug tot 1221. Toen werd het dorp aangeduid als ‘Theloneum de Ambers’. In 1233 is sprake van Theloneum suum de Ambers en in 1299 van ‘in thelonio nostro Ambers’. Dit dorp kreeg op 16 mei 1322 van Graaf Willem III van Holland stadsrechten, maar het gebruik ervan vond men een kostbare zaak, zodat Ammerstol altijd een dorp bleef.
In 1401 verplaatste Aelbrecht van Beyeren zowel de Tol (de plek waar tol werd geheven) als de visafslag naar Schoonhoven. De visafslag kwam in 1795 weer terug naar
Ammerstol.
In het verleden floreerde in Ammerstol de zalmvisserij. Er verrezen scheepswerven en in 1880, op het hoogtepunt van de zalmvisserij en -handel, werd de ‘Zalmmart’ gebouwd. Dit veilinggebouw werd in de twintigste eeuw weer afgebroken. De zalm is verdwenen (in 1921 werd de laatste zalm uit de Lek gevist), maar de vis is in het toenmalige Wapen van Ammerstol behouden.
Na het verdwijnen van de zalm uit de Lek, zochten de Ammerstollers elders emplooi en velen vonden dat als grondwerker. Overdag werkte men met schop en spade en ’s avonds kwam men in de keet bij elkaar om te praten. Daar leerde men de techniek van het vergaderen en beoefende men de kunst van het debat. Wellicht is dit de reden voor de overwegend linkse politieke signatuur van Ammerstol door de jaren heen. Termen als ‘het rode dorp’ en ‘Moskou aan de Lek’ waren het gevolg.
De inwoners van Ammerstol worden door de Bergambachtenaren piepmuizen genoemd. De Bergambachtenaren waren de katten waartegen de piepmuizen nogal eens strijd moesten leveren .
Bergambacht
De naam Bergambacht is afkomstig van de Heer Van den Berg, die bezitter was van dit Ambacht (een gebied van regeermacht en lagere rechtspraak). Bergambacht is ontstaan in de dertiende eeuw: geschriften geven aan dat al in 1280, ten tijde van Floris V, een kapel was gebouwd, ongeveer op de plek waar nu de kerk staat.
Na Bergambacht zijn we halverwege de tour aan de rand van het Loetbos (Boezemweg), hier is café restaurant De Loet gevestigd, aan de linkerzijde. Parkeerplaats bij het restaurant aan beide zijden, 200 m verderop aan de rand van het bos nog meer parkeerplaats.
Historie. Het Loetbos is een kleine veertig jaar geleden ontstaan. Het is een door de mens gemaakt natuur- en recreatiegebied.
De Krimpenerwaard werd vroeger voornamelijk gebruikt voor veenwinning. Sporen hiervan zijn nog steeds te zien in de vele sloten in het gebied. Die werden vroeger gebruikt om het water van de veenwinning af te voeren. Toen de veencultuur verdween zijn vele veenmoerasgebieden omgezet in polders voor de landbouw.
Langs het gebied stroomt het veenriviertje ‘de Loet’, een rivier met groene oevers. Ongeveer veertig jaar geleden heeft de gemeente Krimpenerwaard rondom het riviertje grote percelen grond opgekocht voor recreatiedoeleinden. Het bos langs het riviertje heeft er haar naam aan ontleend.
De voormalige polders zijn weer teruggegeven aan de natuur. Die kreeg op de meeste plekken vrij spel. In het resterende gedeelte werd hier en daar door natuurbeschermers geholpen om de ontwikkeling van de natuur een handje te helpen.
Recreatie en natuur in Loetbos.
Het tien kilometer lange Loetbos is goed toegankelijk voor recreanten. Er lopen verschillende wandel – en fietspaden, met hier en daar een bankje met uitzicht op de waterpartijen. De rust van het groene gebied kun je hier bijna voelen. Een gedeelte van het Loetbos is uitgeroepen tot stiltegebied. Hierdoor kunnen planten en dieren zich in alle rust verder ontwikkelen. In het voorjaar zijn de grazige grasvelden bedekt met dekens van koolzaad en fluitenkruid. Aansluitend laten de rietorchies, zonnedauw, zuring en koekoeksbloem zich overal zien. Het vochtige gebied wordt ook versierd door de veelvoorkomende moerasspirea, hop, gele lis en valeriaan. Ook de vogels hebben hun weg hiernaartoe gevonden. De zwartkop, de tuinfluiter en de grote bonte specht voelen zich hier goed thuis.
Capelle a/d IJssel
Bij Capelle a/d IJssel denk je snel aan een nieuwbouwstad, maar al in de 2e eeuw na Christus woonden er mensen op deze plaats. De bebouwing in Capelle heeft veel te lijden gehad onder allerlei oorlogen, zoals de Hoekse en Kabeljauwse twisten en de Tachtigjarige oorlog. De Dorpskerk is meerdere keren verbouwd. Het Dief- en duifhuis (voormalig gevangenis van Slot Capelle) is het kleinste museum van Nederland. Het gebouw van de Van Cappellen stichting is een van de monumentale panden van Capelle.
Capelle is zo oud als de weg naar Kralingen. Deze variant op het gezegde over de weg naar Rome blijkt helemaal juist. Opgravingen bewijzen dat er al in de 2e eeuw na Christus bebouwing was langs de IJssel. De weg naar Kralingen verbindt wat nu Gouda en Rotterdam is. Langs die weg lag het dorp Capelle, waar veel zalmvissers en steenbakkers woonden. Na meerdere overstromingen trok de bevolking weer weg, om pas in de twaalfde eeuw weer terug te komen. Vanaf de 12e eeuw vestigden mensen zich permanent aan de IJssel. De toenmalige landeigenaren, de heren van Moordrecht, lieten in de dertiende eeuw een kasteel bouwen. In 1352 is het kasteel verwoest tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten. Tijdens dat conflict gaf Jan van Beieren in 1418 het bevel om alle Capelse bebouwing (een aantal herenhuizen) in brand te steken. Het jaar 1574 is voor onze geschiedenis bijzonder. Tijdens 80-jarige oorlog gaf Willem van Oranje het bevel de dijk langs de IJssel door te steken om Leiden te kunnen ontzetten. Ter herinnering aan deze gebeurtenis staat op deze plaats tussen Capelle en Nieuwerkerk aan den IJssel nu het monument De Dukdalf.
Tegenwoordig is Capelle een middelgrote stad met allure. De dichtstbevolkte gemeente van het Rijnmondgebied heeft afwisselende woningbouw, singels, waterpartijen en volop groen.
Moordrecht – Gouderak
In 1274 is de eerste vermelding van Gouderak. Dan is nog sprake van Golderake. Een rak is een recht stuk rivier, tussen twee bochten.
Gouderak kreeg begin jaren tachtig internationale bekendheid door een van de grootste gifzaken uit de Nederlandse geschiedenis. Eind jaren vijftig had Shell hier grote hoeveelheden industrieel afval gestort. Op deze plek werd later een woonwijk gebouwd: de Zellingwijk. Deze is inmiddels weer afgebroken. Binnenkort wordt gestart met de complete sanering, zodat deze ‘schandvlek’ definitief tot de geschiedenis van het dorp behoort.
Gouderak biedt veel mogelijkheden tot recreatie. Een van de belangrijkste attracties is de Vogelplas, een schitterend natuurgebied waar talloze water- en weidevogels van zeer dichtbij te bestuderen zijn. Deze plas is uitsluitend per fiets en vervolgens te voet bereikbaar.
Daarnaast telt Gouderak enkele beschermde natuurreservaten, de zogenaamde ‘boezems’ met een unieke flora. Hier bloeien nog als een van de zeer weinige plaatsen in Nederland verschillende soorten wilde orchideeën.
De Gouderakkers worden ook stenengooiers genoemd. Deze schimpnaam dateert vermoedelijk uit de 16e eeuw. De Gouderakkers zouden toen, bij gebrek aan ‘echte’ wapens, de vijand met stenen te lijf zijn gegaan.
Nog een bijnaam is schillenvreters. De Gouderakkers waren destijds zo arm, dat zij de aardappelschillen meekookten en opaten. Later waren het de meer welgestelden die dat deden.
- Let op: De GCCC sluit bij voorbaat iedere aansprakelijkheid voor welke schade dan ook uit.